Zašto treba posetiti Zemun?
Zemun se smatra boemskim delom Beograda i nalazi se sa desne strane Dunava. Poznat je po svojim karakterističnim šarmantnim ulicama, trgovima i kulturnim nasleđem. Takođe, možete pronaći mnogo ribljih restorana, živahnih kafića i trgovina koje čine ovaj deo grada veoma živopisnim. Sa brda Gardoš, na čijem vrhu se nalazi kula, pruža se predivan pogled na Dunav i grad. Razgledajte raskošne crkve Zemuna, zavirite u Zavičajni muzej Zemuna iz 19. veka, pogledajte više nego zanimljive predstave u Madlenijanumu i, za kraj, popijte piće u nekom od zanimljivih kafića, upoznajte se sa lokalnim stavnovništvom i probajte tradicionalnu hranu kako biste se uverili u lepotu ovog dela grada.
Ako dolazite u Zemun i u potrazi ste za provereno dobrim smeštajem, pogledajte ponudu stanova na dan ovde https://stannadanbeograd.rs/stanovi/zemun/.
Istorijat Zemuna
Prvi naziv ovog dela Beograda je bio Taurunum. Najstariji pisani tragovi o današnjem imenu grada datiraju iz XII veka. Nastao je od slovenske reči zemlin i pretpostavlja se da se ime vezuje za zemunice koje su masovno prisutne u vertikalnoj ivici lesne terase.
Zemun se nalazi na ušću Save u Dunav u jugoistočnom delu Srema, ispod sremske zaravni na desnoj obali Dunava. On je jedan je od najvećih industrijskih centara u Srbiji, sa metaloprerađivačkom, tekstilnom, industrijom kože i obuće, hemijsko-farmaceutskom, drvnom industrijom. Značajno je središte drumskog, rečnog i vazdušnog saobraćaja. Zemun je, kao deo Beograda, veliki kulturno-prosvetni centar. Danas se teritorijalno širi prema zapadu i jugozapadu, gde se spojio sa Novim Beogradom.
Šta morate videti u Zemunu?
Na prvom mestu lokaliteta koje morate posetiti je Tvrđava Gardoš. Ona se pominje još u IX i XI veku, a poznata je i kao Kula Sibinjanin Janka jer je on u njoj preminuo. Tvrđava sadrži i kulu sa satom i spomenik Milanu Rakiću. Današnji ostaci tvrđave vezuju se za XV vek. U sredini utvrđenja nalazi se kula koja je podignuta 1896. godine, a restaurirana 1962. godine.
Zemunsko utvrđenje prvi put je stradalo krajem XI veka pod naletom Prvog krstaškog pohoda. Tokom prve polovine XII veka, često se pominje u vezi sa vizantijsko-mađarskim ratovima, a vizantijski hroničar Jovan Kinam navodi da su Mađari 1127. godine zauzeli Beogradsku tvrđavu i od njenog kamenja podigli zemunski grad. Danas je od nekadašnjeg utvrđenja očuvana kvadratna citadela, smeštena na kraju velike lesne zaravni iznad Dunava. Približna dužina njenih stranica, sa kulama, iznosi oko 45 m. U svakom od četiri temena citadele, okrenute ka stranama sveta, nalaze se ostaci velikih kružnih kula.
Prošetajte Zemunskim kejom sa predivno uređenom obalom i Velikim ratnim ostrvom. Ostrvo se smatra predelom izuzetnih odlika jer je oaza netaknute prirode. Ne zna se tačno kada se formiralo, ali je pojava ostrva prvi put zebeležena u XVI veku pod nazivom Dunavsko ostrvo. Svoje ime Veliko ratno ostrvo dobija 1717. godine i od tada se redovno pojavljuje na svim kartama, planovima i postaje važna raskrsnica trgovačkih puteva.
Vegetacija na ostrvu je uslovljena promenom godišnjeg doba, vremenskim prilikama koje određuju nivo vode Dunava, kao i režimom podzemnih voda. Mogu se videti i listopadna drveća i četinari. Zapadni priobalni pojas čini poznata peskovita plaža Lido. Južno od Velikog ratnog ostrva je Malo ratno ostrvo, dužine oko 700 m. Na ovom ostrvu je dom pronašlo mnogo ptica različitih vrsta, a atrakcija su i ježevi i lisice.
Gradski park u Zemunu nalazi se na obodu starog jezgra grada. U okviru parka nalaze se Zemunska gimnazija, franjevački samostan, kao i dva simbola ovog parka – pravoslavna i katolička crkva, sazidane jedna nadomak druge.
Nikolajevska crkva je završena u 18. veku i građena je u baroknom stilu. Građevina predstavlja ne samo najstariju sačuvanu srpsku crkvu u starom jezgru Zemuna, već i u Beogradu.
Zdanje poznato kao Kafana Beli medved, u ulici Vasilija Vasilijevića broj 10, predstavlja najstariju kuću u Zemunu i jedini sačuvani primerak balkanske arhitekture u ovom delu grada. Ova kuća sagrađena je od drveta i opeke i smatra se da potiče iz 17. veka, dok je godina gradnje ostala nepoznata. Zdanje Beli medved nalazi se danas pod zaštitom grada i predstavlja jedan od spomenika kulture opštine Zemun.
Kulturni život u Zemunu
Teatar Madlenianum osnovan je 1997. godine kao prva privatna opera u ovom delu Evrope. On je organizovan kao model novog muzičko scenskog pozorišta kod nas bez sopstvenog ansambla, ali sa stalnim organizaciono upravnim aparatom i tehničkom ekipom. Ovde možete uživati u operi, opereti, dramama, koncertima, ali su najpoznatiji po vrhunskim mjuziklima.
Za najmlađe se u Zemunu na Bulevaru maršala Tolbuhina 1 nalazi Pozorište lutaka Pinokio, a za one malo starije tu je letnja pozornica Teatra Gardoš.
Zavičajni muzej Zemuna, koji se nalazi u Glavnoj ulici 9, nekada je bio kuća porodice Spirta. U pitanju je poznata familija cincarskog porekla koja se Zemun doselila krajem XVIII veka iz Grčke Makedonije. Oni su stekli veliko bogtastvo do sredine XIX veka, pa rodonačelnik loze Pavle Spirta tada dobija plemićko zvanje i porodični grb. Spirtina raskošna kuća predstavlja svojevrsni spomenik prohujalog vremena. Izgrađena je u neogotskom stilu sa kamenom fasadom, koja je dodatno bila ukrašena motivima iz grčke mitologije oslikanim tempera bojama. Danas predstavlja jedini sačuvani primer ovog arhitektonskog stila u Zemunu i muzej koji organizuje izložbe koje možete posetiti.
Kafići i kafane u Zemunu
Budući da je Zemun na glasu kao opština Beograda koja ima dosta toga da ponudi ljubiteljima gastronomije i vrhunskog noćnog provoda, izdvojili smo neka mesta u Zemunu koja vredi posetiti.
Kafeterija Mlin u Bežanijskoj 41 nudi fenomenalnu kafu, zdrave voćne napitke i zanimljiv doručak. Čuvena kafeterija Gardoš u Njegoševoj 53 privlači pažnju svojim nesvakidašnjim eksterijerom, ali i dobrom uslugom i hranom.
Pravu italijansku picu od vrhunskog testa ćete pronaći u piceriji Bosiljak. Za specijalitete od sveže rečne ribe uputite se u restoran Šaran, sa tradicijom dugom više od veka. Najbolju riblju čorbu ćete okusiti u restoranu Venecija.
Ako ste u potrazi za noćnim provodom koji će potrajati do ranih jutarnjih časova uputite se u kafane Pukni zoro i Staro burence.